دیابتی‌ها میوه بخورن یا نخورن؟ از زبان یک پزشک متخصص
من دکتر حمید سجاد هستم، متخصص بیماری‌های داخلی. در این قسمت میخوام درباره‌ی این مطلب صحبت کنم که دیابتی‌ها چقدر میوه بخورن؟
سوال پرسیده میشه آیا این نظر صحیحه که میوه‌ها به دلیل قند بالا باید از رژیم غذایی فرد مبتلا به دیابت حذف بشن؟
به طور کلی هر انسان باید 50 تا 60 درصد انرژی مورد نیاز خودش رو از مواد کربوهیدراتی مثل مواد قندی و نشاسته تأمین کنه. افراد مبتلا به دیابت هم مثل سایر افراد باید کالری مورد نیاز خودشون رو از کربوهیدرات‌ها تأمین کنن.
و به دلیل اینکه مصرف قند‌های ساده مثل قند، شکر، عسل مربا، نوشابه در این‌ها محدود شده این انرژی باید از طریق موادی مانند نان، برنج، ماکارونی و میوه‌ها تأمین بشه.
از طرف دیگه میوه‌ها به دلیل دارا بودن ویتامین‌هایی مثل ویتامین C و ویتامین A، فیبر، آنتی اکسیدان‌ها و ترکیبات آنتی سیانی نقش مهمی در سلامتی افراد دارن و از رژیم غذایی قابل حذف نیستن. در واقع، میوه‌ها در تغذیه بیماران دیابتی جایگاه ویژه‌ای دارن.
آیا درباره درمان دیابت با رفلکسولوژی چیزی شنیده‌اید؟
پس این باور غلط از کجا به وجود اومده؟
این مسئله که افراد خودشون رو در مقابل مصرف میوه‌ها قرار میدن، از اینجا ناشی میشه که عده‌ای از مردم فکر میکنن بعضی از میوه‌ها قند خون رو به سرعت افزایش میدن.
البته منم این موضوع رو قبول دارم که میوه‌ها از نظر نمایه گلیسمی که برای سنجش سرعت بالا بردن قند خون استفاده میشه، با هم تفاوت دارن.
ولی این تفاوت طوری نیست که ما بخوایم این میوه‌ها رو از رژیم غذایی دیابتی‌ها حذف کنیم. به طور قطع، مصرف میوه‌هایی مثل گیلاس و سیب که نمایه گلیسمی پایین‌تری نسبت به سایر میوه‌ها دارن، بهتره. ولی این دلیل نمیشه که مصرف میوه‌هایی مثل خرما و انگور که نمایه گلیسمی بالاتری دارن، برای دیابتی‌ها ممنوع بشه.
ما به بیماران توصیه نمیکنیم که حتماًٌ میوه‌هایی با نمایه گلیسمی پایین رو مصرف کنن. ولی در مورد میزان مصرف و تعداد واحد‌هایی که میتونن مصرف کنن به اونها اطلاعات کافی رو میدیم.
این واحد‌ها بر چه اساسی تعیین میشه؟
یک واحد از یک میوه مقداری از اونه که 15 گرم ماده‌ی قندی داشته باشه. این مقدار برابر با یه پرتقال، یه سیب و یه خوشه‌ی انگور یا یک چهارم یک طالبیه. یه بیمار دیباتی بر حسب شرایط، سلیقه و علاقه‌اش میتونه بین 3 تا 4 واحد میوه مصرف کنه که این مقدار در افراد جوانی که کالری بیشتری در روز دریافت میکنن میتونه حتی به 5 واحد هم برسه.
ممکنه سوال بشه این صحبت‌ها در هندوانه و خربزه هم صادق هست یا نه؟ مخصوصاً اینکه گاهی شنیده میشه بعضی پزشکا بیمارای دیابتی رو از خوردن این‌ها منع میکنن.
این دو میوه یعنی هندوانه و خربزه میوه‌هایی هستن که مردم و به خصوص مبتلایان به دیابت خیلی از اونا میترسن. ولی درواقع نمایه گلیسمی هنداونه و خربزه تفاوت چندانی با دیگر میوه‌ها نداره و مشکل این دو میوه اینه که حد مصرف اونها توسط بیمار چندان مشخص نیست.
مثلاً اگه به فردی سیب داده بشه بعد از خوردن اون میلی به بار دومی نیست. ولی اگه همون فرد دو قاچ هندونه بخوره به دنبال دو قاچ دیگه هم هست.
در واقع اگه دیابتی‌ها بتونن خودش رو به خوردن همون دو قاچ هندوانه محدود کنن میتونن اونها رو هم جز واحدهای میوه خودش قرار بدن.
یعنی یه فرد مبتلا به دیابت میتونه حدود 250 گرم هندوانه، طالبی یا خربزه رو به عنوان یکی از واحدهای میوه‌ی روزانه‌ی خودش در نظر بگیره.
اگه یادتون باشه گفتم دیابتی‌ها میتونن 3 تا 4 واحد میوه در روز مصرف کنن. اما چطوری؟ مهمتری نکته‌ای که فرد دیابتی باید در این مورد به اون توجه کنه اینه که هیچوقت توصیه نمیشه فرد تمام واحدهای روزانه میوه‌ی خودش رو در یک نشست مصرف کنه و ترجیح بر اینه که این مقدار بین ساعت‌های روز تقسیم بشه. مثلاً اگه فردی 3 عدد خرما رو به عنوان یک واحد از واحدهای مصرفی روزانه در نظر گرفته، بهتره این 3 خرما رو با فاصله‌های زمانی مناسب مصرف کنه.
ممکنه سوال بشه که اگر میزان میوه مصرف شده توسط بیمار 3 تا 4 واحد میوه تعیین شده باشه دیگه چه نیازی به رعایت این فواصل وجود داره؟ نه تنها در مورد میوه‌ها که در مورد تمام مواد غذایی مورد مصرف بیمار دیابتی یکی از نکات بسیار اساسی اینه که مقدار قند خون فرد در یک زمان کوتاه افزایش زیاد پیدا نکنه.
شاید بشه این مسئله رو با زمان اوج مصرف برق مقایسه کرد. در ساعت‌های خاصی در روز وقتی بیشترین کاربری از برق در منازل وجود داره، توصیه میشه بعضی از کارهایی که با مصرف همراهه، به ساعت کم مصرف برق منتقل بشه. چون قدرت تولید برق در یک شهر یا منطقه محدوده و اگه تمام موارد مصرف در یک بازه کوتاه محدود باشه، مولد‌ها توان تأمین رو نخواهند داشت.
در بدن هم همینطوره. وقتی در یک ساعت خاص میزان ورود قند به بدن بیش از حد توان تولید انسولین در بدن باشه تعادل فیزیولوژیکی بدن دچار اختلال میشه. پس ما ترجیح میدیم زمان اوج مصرف قند و ترکیبات قندی رو در بین تمام ساعت‌های روز تقسیم کنه.
چگونه میشه تعداد واحدهای مصرفی میوه رو در طول روز افزایش داد؟
ممکنه این سوال در ذهنتون ایجاد شده باشه اگه شخصی علاقه زیادی به میوه‌ها داشته باشه چگونه میشه تعداد واحدهای مصرفی میوه رو در طول روز افزایش داد؟ اونچه در تغذیه افراد مبتلا به دیابت مهمه کل میزان انرژی و کالری دریافتیه که نباید از مقادیر تعیین شده فراتر بره. رژیم‌هایی که معمولاً برای تغذیه این افراد تنظیم میشه مثلاً 3 تا 4 واحد میوه، 6 تا 11 واحد نان و غلات، بر مبنای نیاز‌های یک فرد عادیه ولی میشه با کم و زیاد کردن از یک گروه مواد غذایی به همون میزان بر میزان گروه دیگه اضافه کرد.
البته این تغییرات از جهات دیگه هم اهمیت داره. مثلاً باید به این نکته هم توجه داشت که قند میوه زودتر از قند غلات جذب میشه و ترجیح در مورد بیمار دیابتی اینه که قند به صورت تدریجی جذب بشه و افزایش میوه و کاهش غلات در رژیم غذایی میتونه تعادل اون رو بهم بزنه.
بنابراین توصیه ما به دیابتی‌ها اینه که حد المقدور از رژیم های غذایی متعادل پیروی کنن. ما در مورد بیمار دیابتی میوه‌ای به نام میوه ممنوعه نداریم. میزان مصرف رو محدود میکنیم ولی ممنوعیت مصرف اون رو به دلیل اینکه هم از لحاظ فیزیولوژیک و هم از لحاظ روانی بر بیمار تأثیر منفی میذاره رد میکنیم.
پیشنهاد ما: درمان زود انزالی، درمان دیابت، درمان افسردگی، راست کننده آلت تناسلی
بیشتر بخوانید: