شاید درد در ناحیه فک یکی از دردهای نامتعارف باشد؛ اما می تواند به دلیل مشکلی جدید به وجود آمده و یا گاهی حتی مشکلات بسیاری را به وجود بیاورد. به همین دلیل ما در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم. در ادامه همراه ما باشید تا از آن بیش تر بدانیم.
• از غذاهای نرم استفاده کنید
• تا جایی که می توانید حرکات فک را محدود نمایید. به طور مثال آدامس نجوید، با صدای بلند آواز نخوانید، هنگام خمیازه دهان خود را زیاد باز نکنید. سیب، هویج و خوراکیهای سفت را گاز نزنید، آنها را به تکههای کوچکتر تقسیم کنید.
• تمرینهایی که مفصل و عضلات فکی را در حالت ریلکس قرار میدهد. (دندانپزشک متخصص میتواند آنها را به شما یاد دهد.)
• نیم ساعت ورزش ایروبیک، سه تا چهار بار در هفته میتواند استرس را کاهش دهد و اندروفین در بدن ترشح کند که باعث کاهش درد میشود.
• تکنیکهای کاهش استرس را فرا بگیرید. حواستان باشد در شرایط استرس، دندانها را به هم نفشارید.
• به پشت یا به یک سمت بخوابید. اگر روی شکم بخوابید و یک سمت صورتتان را روی بالش بگذارید، مشکلات فکی شما تشدید میشود.
• مستقیم راه بروید، عضلات پشت گردن باید ساپورت خوبی داشته باشد.
• اگر طولانی مدت از تلفن استفاده میکنید، گذاشتن تلفن بین شانه و عضلات گونه، فشار زیادی بر گردن و مفصل فکی وارد میکند. بنابراین از هندزفری استفاده کنید.
• اگر احساس درد تیز دارید، تکههای یخ را در حوله نازک قرار دهید و حدود ده دقیقه (بیش از 20 دقیقه نشود) در ناحیه مفصل فکی قرار دهید. اگر نیاز است هر دو ساعت تکرار کنید.
• اگر درد گنگ و مبهمی احساس میکنید، استفاده از گرما بهتر است. با این کار خونرسانی در عضلات مفصل زیاد میشود. حولهای را در آب گرم بخیسانید و روی عضلات ناحیه مفصل به مدت 20 دقیقه قرار دهید.
• دارو درمانی: گاهی ممکن است بنا به صلاحدید دندانپزشک متخصص از داروهای کوتاهمدت یا ضدالتهابها، شلکنندههای عضلانی یا ضد افسردگی استفاده کنید.
• تثبیتسازی با Splint : ممکن است نیاز باشد از گارد دهانی استفاده کنید. (بهصورت کوتاهمدت و تحت نظر پزشک)
• درمانهای فیزیکالتراپی: استفاده از لیزر سرد (اولتراسوند)، گرما و سرما درمانی و…
• تزریق بوتاکس: بیدردی سه تا هشت ماه برای بیمار فراهم میکند که نتایج آن هنوز در دست تحقیق و بررسی است.
• درمانهای گستردهتر شامل درمانهای جراحی مفصل یا استفاده از پروتز مفصلی که اگر تغییرات مفصلی غیرقابل بازگشت و علائم پایداری در مفصل مشاهده شود، ممکن است مورد نیاز باشد.(دکتر پریسا پیروزمند- رزیدنت تخصصی بیماریهای دهان، فک وصورت/ضمیمه سیب)
مفصل گیجگاهی-فکی اتصالدهنده فک پایین صورت به استخوان سر است و باعث میشود استخوان فک پایین حرکت کند. جفت نشدن دندانها روی هم، ساییدن دندانها که به مفصل فشار زیاد وارد میکند، استرس، آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت مفصلی و سایر بیماریهای خود ایمنی باعث درد این مفصل می شوند.
این مفصل مثل تمام مفاصل از یک سر استخوانی تشکیل شده که داخل حفره مفصلی قرار دارد (این حفره مفصلی داخل جمجمه است) و روی آن هم یک دیسک غضروفی قرار دارد که مانع ساییدگی سر مفصل و حفره مفصلی میشود.
بیشتر مشکلات مفصل گیجگاهی فکی زمانی آغاز میشود که این دیسک غضروفی در محل صحیح خود قرار نگیرد.
مفصل فک وظیفه تحرک فک پایین را بر عهده داشته و استخوان سر و فک را به یک دیگر متصل می کند.
سندرمTMJ بیماری عضلات و اعصاب ناحیه مفصلی است که به علت آسیبTMJ ایجاد میشود.
از علائم سندرم TMJ میتوان به درد شعاعی در ناحیه گردن و عضلات شانه، درد در اطراف گوش که با صحبت کردن، جویدنیا باز کردن دهان تشدید میشود، سفتی عضلات فکّی، محدودیت باز کردن دهان یا قفل شدن فک، شنیدن صدا هنگام باز و بسته کردن فک و تغییر در مسیری که دندانهای فک بالا و پایین روی هم جفت میشوند.
همچنین در مواردی، احساس دندان درد، سر درد، گردن درد، درد در ناحیه فوقانی شانه، گوش درد، مشکلات شنوایی، احساس صدای زنگ در گوش و گیجی از دیگر علائم این سندرم هستند.
جفت نشدن دندانها روی هم، ساییدن دندانها که به مفصل فشار زیاد وارد میکند، استرس، آرتریت روماتوئید و استئوآرتریت مفصلی و دیگر بیماریهای اتوایمیون، جویدن زیاد آدامس و لیگامانهای کشیده شده مفصل سبب میشود فک در موقعیت بدی قرار گیرد.
دندانپزشک میتواند با اطلاعات پزشکی که به او میدهید و معاینه دهان، سر، صورت، گردن و فک یا گاهی اوقات با استفاده از تجویز رادیوگرافیهای خاص به شما کمک کند. علتهای دیگر ایجادکننده درد مثل عفونتهای سینوس، عفونتهای گوش، انواع سردردها و مشکلات دندانی و لثهای نیز باید بررسی شود. لازم به ذکر است که برای این مشکل طیفی از درمان وجود دارد. پیشنهاد میشود از آسانترین، کمهزینهترین و کمخطرترین درمان شروع کنید.
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی معمولا به این دلایل اتفاق میافتد:
– خوردگی دیسکیا تغییر محل آن
– آرتریت غضروف مفصل
– آسیب دیدگی مفصل به دلیل ضربههای شدید،یا نیروهای با شدت کم اما مداوم و مستمر که معمولا به دلیل اعمال نیروی بیش از حد عضلات جونده یا روابط نادرست میان دندانها ایجاد میشود.
– عضلات مسوول در حرکات مفصل و جویدن (عضلات جونده) به واسطه فعالیت شدید دچار خستگی و ضعف میشوند. علت معمولا فشردن شدید دندانها روی هم یا دندان قروچه موقع خواب یا سایش دندانها هنگام بیداری است.
دندانپزشک میتواند با اطلاعات پزشکی که به او میدهید و معاینه دهان، سر، صورت، گردن و فک و یا گاهی اوقات با استفاده از رادیوگرافیهای خاص به شما کمک کند.
در صورت حاد بودن مشکل، گاهی از روشهای تشخیصی پیشرفتهتر مثل سی تی اسکن یا ام آر آی نیز استفاده میشود.
علتهای دیگر ایجادکننده درد مثل عفونتهای سینوس، عفونتهای گوش، انواع سردردها و مشکلات دندانی و لثهای نیز باید بررسی شود.
لازم به ذکر است که برای این مشکل طیفی از درمان وجود دارد. پیشنهاد میشود از آسانترین، کمهزینهترین و کمخطرترین درمان شروع کنید.
.