ما در این مطلب قصد داریم در رابطه با ناباروری با شما صحبت کنیم. ناباروری می تواند هم در مردان و هم در زنان وجود داشته باشد. در ادامه همراه ما باشید تا در رابطه با یکی از بیماری های ناباروری در مردان به نام آزواسپرمي، بیش تر بدانیم.
ناباروی
ناباروری می تواند تعاریف متعددی داشته باشد؛ اما به صورت کلی به زوجی که پس از یک سال بارور نشوند( بدون استفاده از روش های جلوگیری از بارداری) نابارور می گوییم.
در هر یک میلی لیتر منی، حداقل ۲۰ میلیون اسپرم وجود دارد. ۵۰ درصد از اسپرم ها شکلی طبیعی دارند و حداقل ۳۰ درصد از آن ها حرکتی پیشرونده و رو به جلو دارند. اگر هر یک از موارد فوق دچار مشکل گردد، در مردان ناباروری ایجاد خواهد شد. در واقع اصلی ترین عامل ناباروری در مردان، مربوط به کیفیت و تعداد اسپرم ها خواهد شد.
اگر تعداد اسپرم در مردان کم تر از حالت طبیعی باشد،می توانیم با استفاده از روش لقاح مصنوعی آن را درمان کرد؛ اما مشکلی اصلی زمانی است که به صورت کلی تعداد اسپرم در مردان صفر باشد و در اصطلاح پزشکي به آن آزواسپرمي (Azoospermia )مي گويند.
البته در این مورد هم می توان برخی از موارد را درمان کرد.
مشکل آزواسپرمي به صورت کلی به سه دسته تقسیم می شود:
• علل قبل از بيضه
• علل بيضوي
• علل بعد از بيضه
علل قبل از بيضه
بیضه ها به صورت کلی دو وظیفه را بر عهده دارند. تولید هورمون مردانه و تولید اسپرم از جمله وظایف اصلی آن ها می باشد. تولید هورمون و تولید اسپرم، پس از ترشح هورمون های خاصی از غده هیپوفیز، آغاز خواهد شد. توليد اسپرم تحت کنترل هورمون FSH و اگر بنا به هر دليلي غده هيپوفيز هورمون FSH ترشح نکند، مرد مبتلا به کاهش تعداد اسپرم و در مواردي مبتلا به آزواسپرمي مي شود. علل اختلال در غده هيپوفيز در ترشح هورمون FSH بسیار متنوع است، ما در ادامه به سه مورد از آن ها اشاره خواهیم کرد:
کم کاري غده هيپوفيز
افزايش هورمون پرولاکتين خون
تزريق هورمون تستوسترون.
تزریق هورمون تستوسترون، در بسیاری از ورزشکاران انجام می شود و در نهایت منجر به عقیم شدن آن ها خواهد شد.
علل بيضوي
در علل بیضوی، خود بیضه آسیب دیده و از بین می رود. آسیب دیدن بیضه می تواند دلایل بسیاری داشته باشد که شامل، پرتو درمانی. شیمی درمانی، استفاده از برخی دارو ها و…. می باشد.
علل بعد بيضوي
در علل بعد بیضوی، مایع منی توانایی خارج شدن از بیضه را ندارد که به آن آزواسپرمی انسدادی، گفته می شود. در واقع درمان بیماری آزواسپرمی، در ابتدا با تشخیص انسدادی یا غیر انسدادی بودن آن، آغاز می شود؛ زیرا درمان آن ها کاملا متفاوت می باشد. علل قبل از بيضه و علل بيضوي سبب آزواسپرمي غير انسدادي مي شوند،؛ اما علل پس از بيضه سبب آزواسپرمي انسدادي مي گردند.
تشخيص بیماری آزواسپرمي
در ابتدا باید تشخیص دهیم که آیا بیمار مبتلا به این بیماری هست یا خیر، پس از این مرحله باید تشخیص دهیم که آزواسپرمی او از کدام نوعی است. علل قبل از بيضه و بعد از بيضه معمولا قابل درمان هستند ولي علل بيضوي معمولا قابل درمان نمي باشند. برای تشخیص از بررسی های آزمایشگاهی و بررسی های رادیولوژیک استفاده می شود. علاوه بر این نمونه برداری از بیضه ها نیز می توان در تشخیص این بیماری موثر واقع شود.
درمان
علل قبل و بعد از بيضه معمولا قابل درمان هستند ولي علل بيضوي، دائمي بوده و معمولا غير قابل درمان هستند. براي درمان آزواسپرمي روش هاي مختلفی وجود دارد؛ اما به صورت کلی از روش های دارو رمانی و یا جراحی استفاده می شود.