امروزه به خاطر شرایط اقتصادی اکثر زوجهای جوان یا خانوادههای پر جمعیت به دنبال قرصهای پیشگیری کننده هستند. قرصهای ضد بارداری از روشهای اقتصادی و رایج برای پیشگیری از بارداری بوده و به طور گستردهای توسط زنان در سراسر جهان استفاده میشوند. این قرصها تاثیر مستقیمی بر هورمون و ژنهای بانوان داشته و چرخه قاعدگی زنان را تنظیم کرده و مانع از بارداری ناخواسته میشود. در ادامه مقاله همراه ما باشید در این مقاله میخواهیم به بررسی انواع قرصهای پیشگیری کننده، نکات ضروری درباره آنها، نحوه استفاده، معایب و همچنین روشهای جایگزین برای پیشگیری از بارداری بپردازیم.
قرصهای پیشگیری کننده به سه دسته اصلی قرصهای اورژانسی، ترکیبی و قرصهای پروژستین تقسیم بندی میشود. قرصها ترکیبی حاوی دو نوع هورمون با نامهای استروژن و پروژستین هستند. مکانیزم قرصهای ترکیبی به گونهای است که از تخمکگذاری ماهانه زنان جلوگیری میکنند. مصرف اصولی این قرصها نه تنها مانع از بارداری میشود بلکه دردهای قاعدگی را کاهش داده و دوره پریود را تنظیم میکنند. مصرف این قرصها به صورت روزانه در یک زمان مشخص انجام میشود. بنابراین در مصرف آن نهایت توجه و دقت را داشته باشید.
اکثر بانوان به استروژن حساس بوده و نمیتوانند آن را مصرف کنند. قرصهای پروژستین فقط حاوی پروژستین هستند و برای زنانی تجویز میشود که نمیتوانند استروژن مصرف کنند. قرصهای پروژستین برای زنان شیرده یا کسانی توصیه میشود که دچار عوارض جانبی ناشی از استروژن هستند. این قرصها به طور روزانه مصرف شده و نباید زمان مصرف آن فراموش شود.
قرصهای اورژانسی جزو قرصهای پیشگیری کننده، هستند و برای مواقع اضطراری طراحی شدهاند و باید در اسرع وقت پس از رابطه جنسی بدون پیشگیری مصرف شوند. این قرصها حاوی دوز بالایی از پروژستین هستند و از بارداری ناخواسته جلوگیری میکنند. تنها ۴۸ ساعت بعد از رابطه جنسی باید قرص اورژانسی مصرف شود در غیر این صورت هیچ تاثیری نداشته و باعث بارداری میشود. مصرف قرص اورژانسی توصیه نمیشود چون هورمونهای زنانه را به هم ریخته و باعث اختلالات عصبی و جسمی فرد میشود.
قبل از شروع مصرف هر نوع قرص ضد بارداری، حتما با نکات ضروری درباره قرصهای پیشگیری کننده آشنایی کافی داشته باشید برای این منظور میتوانید به خانههای بهداشت مراجعه کرده یا ر سایتهای معتبر با کارشناسان زنان و زایمان در ارتباط باشید تا آنها با توجه به نوع بدن شما بهترین قرصهای پیشگیری کننده را به شما معرفی کنند. همانطور که اشاره کردیم برخی از بانوان نمیتوانند قرصهای ترکیبی را مصرف کنند. قبل از تجویز قرص باید آزمایشات هورمونی لازم انجام شده و بهترین گزینه معرفی شود در صورت لزوم نیز اقدامات پیشگیرانه دیگری را جایگزین کنید.
از دیگر نکات مهم باید به زمان مصرف قرصها اشاره کنیم. قرصها هر روز در ساعت مشخصی مصرف میشوند. این کار به حفظ سطح هورمونها در بدن کمک کرده و اثربخشی قرص را افزایش میدهد. برخی از زنان عوارض جانبی مانند سردرد، تغییرات خلقی، چاقی مفرط یا درد سینه را تجربه میکنند. در صورت بروز عوارض شدید یا غیرقابل تحمل، به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی این عوارض را بررسی کند. فراموش نکنید قرصهای پیشگیری کننده از بارداری جلوگیری میکنند، اما در برابر بیماریهای مقاربتی مانند HIV محافظتی ندارند. برای این منظور، از کاندوم استفاده کنید تا رابطه جنسی امن و سلامت داشته باشید.
آیا با نحوه استفاده از قرصهای پیشگیری کننده آشنا هستید. پزشکان تاکید میکنند که این قرصها را به صورت منظم استفاده کرده و هیچ تاخیری در خوردن آن نداشته باشید. به طور معمول مصرف قرصها از روز اول قاعدگی آغاز شود. این کار به بدن کمک میکند تا به هورمونها عادت کرده و اثربخشی قرصها افزایش یابد. قرصها هر روز در ساعت مشخصی مصرف کنید. اگر یکی از قرصهای پیشگیری کننده فراموش شد، به محض یادآوری مصرف شود و در صورت فراموشی بیشتر از یک روز، با پزشک مشورت کنید. چون در این صورت خطای آن افزایش مییابد. پس از شروع مصرف قرصها، تغییراتی در چرخه قاعدگی مشاهده میشود. این تغییرات طبیعی هستند، اما در صورت بروز مشکلات جدی، با پزشک در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید: رابطه تغذیه و نظم قاعدگی، قرصهای تاخیری
با اینکه قرصهای ضد بارداری از بارداری ناخواسته جلوگیری میکنند ولی نباید از معایب قرصهای پیشگیری کننده غافل نشوید. بزرگترین معایب و عوارض این داروها شامل عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع، تغییرات وزنی و تغییرات خلقی است. برای حفظ اثربخشی، مصرف روزانه قرصها الزامی است. فراموشی در مصرف منجر به بارداری ناخواسته شده و اثربخشی آن را تا حد زیادی کاهش میدهد. در موارد نادر قرصهای پیشگیری کننده مخصوصاً قرصهای ترکیبی باعث لخته شدن خون میشود. با اینکار خطر لخته شدن خون به ویژه در زنان بالای 35 سال یا افراد سیگاری افزایش مییابد. البته قبلاً نیز اشاره کردیم که مصرف این قرصها هیچگونه محافظتی در برابر بیماریهای مقاربتی مانند بیماری ایدز و بیماری اچ پی وی ندارد.
در صورتی که قرصهای ضد بارداری مناسب نباشند یا عوارض جانبی ایجاد کنند، روشهای جایگزین برای پیشگیری از بارداری وجود دارد. از انواع روشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بیشتر بخوانید: روشهای پیشگیری از بارداری بدون عوارض، OCP
قرصهای پیشگیری کننده از روشهای مؤثر و رایج برای پیشگیری از بارداری هستند که با هورمونها به تنظیم چرخه قاعدگی و جلوگیری از بارداری کمک میکنند. با این حال، مصرف این قرصها نیاز به مشاوره پزشکی و رعایت نکات ضروری دارد. در صورت بروز عوارض جانبی یا عدم رضایت از این روش، روشهای جایگزین برای پیشگیری از بارداری وجود دارد و به عنوان روشهای مؤثر برای پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار میگیرند. برای کسب اطلاعات بیشتر به وبسایت رفلکسولوژی مراجعه کنید.