سرطان رکتوم همان سرطان مقعد است که برای درمان آن روش های مختلفی وجود دارد. درمان آن بسته به این که سرطان در چه مرحله ای قرار دارد، روش های متفاوتی را در بر می گیرد.برای آگاهی از روش های درمان سرطان رکتوم مطلب را تا انتها مطالعه نمایید
پولیپکتومی
پولیپ های مشکوک یا سرطانی در خارج از سطح رکتوم معمولا طی کولونوسکوپی برداشته می شوند. در این روش وسیله ای به نام کولونوسکوپ که مجهز به دوربین در انتهای خود است، وارد رکتوم می شود. بعد از تشخیص نواحی که نیازمند درمان هستند، ابزار قیچی مانندی برای برداشتن پولیپ ها استفاده می شود.
برداشتن موضعی
سرطان هایی که از طریق کانال مقعدی قابل دسترسی باشند و خیلی عمیق نشده باشند می توانند طی برداشتن موضعی تومور یا ترانس آنال جراحی شوند. این فرایند بدون نیاز به برش شکم انجام می شود.
برداشتن رکتوم (پروکتکتومی)
در پروکتکتومی همه یا بخشی از رکتوم برداشته می شود. پروکتکتومی اغلب برای درمان سرطان رکتوم انجام می شود، اما درمان کولیت اولسراتیو، بیماری کرون و بعضی شرایط دیگر نیز ممکن است با پروکتکتومی انجام شود. پروکتکتومی سرطان رکتوم بسته به مرحله سرطان و میزان پخش شدن آن به خارج از رکتوم دارد. به طور کلی ممکن است برای همه مراحل سرطان رکتوم شامل مراحل 1 تا 4، انواعی از پروکتکتومی انجام شود.
برداشتن قدامی تحتان
سرطان هایی که در قسمت های بالاتر و در عمق بیشتری از رکتوم قرار دارند ممکن است نیازمند برداشتن بخش بیشتری از رکتوم از طریق برش قسمت پایین شکم باشند. این فرایند برداشتن قدامی تحتانی (LAR) نامیده می شود.
آناستوموزیس
در صورتی که سرطان رکتوم پخش نشده باشد و بافت های سالم کافی در هر دو سمت نواحی سرطانی وجود داشته باشد، بخش سرطانی روده برداشته شده و انتهاهای سالم بافت روده به هم متصل می شوند. این فرایند آناستوموزیس نامیده می شود. بعد از جراحی آناستوموزیس، فرد دفع طبیعی خود را از طریق مقعد دارد، فقط الگوی حرکات روده (دفعات یا شکل دفع) تغییر می کند.
برش ابدومینو پرونئا
در صورتی که سرطان رکتوم خیلی گسترده و نزدیک به مجرای مقعدی باشد، برش ابدومینو پرونئال (APR) انجام می شود. در این روش رکتوم خارج می شود، مجرای مقعد بسته می شود و انتهای دیگر کولون به مجرایی در خارج از شکم (استوما) متصل می شود. این فرایند، کولوستومی نامیده می شود. در این حالت مواد دفعی در کیسه های مخصوصی که به استوما متصل می شوند، جمع آوری می شود.
اگزنتریشن لگن
در صورت پیشرفت شدید سرطان رکتوم و پخش شدن سرطان به ارگان های اطراف، ممکن است جراحی گسترده تری به نام اگزنتریشن لگنی انجام شود. در این حالت اندام های مجاور رکتوم مثل مثانه، پروستات یا رحم نیز برداشته می شوند. انجام کولوستومی بعد از این عملیات نیز لازم است.
لاپاراسکوپی
جراحی لاپاراسکوپی یک جراحی با حداقل تهاجم بوده و ممکن است در بعضی از انواع پروکتکتومی انجام شود. در لاپاراسکوپی، جراحی از طریق برش های کوچک و با استفاده از دستگاه لاپاراسکوپ صورت می گیرد.
جراحی به همراه حفظ اسفنکتر مقعد
اگر تومور در نزدیکی ماهیچه کنترل مدفوع باشد، به روش های سنتی نیز می توان آن را برداشت؛ اما پس از جراحی بیمار توانایی کنترل مدفوع خود را از دست خواهد داد. به همین دلیل در این شرایط در دیواره شکم بیمار سوراخی ایجاد شده و کیسه ای قرار داده می شود، تا مدفوع در آن تخلیه گردد. این کیسه پس از چند بار باید توسط بیمار تخلیه گردد.
و عامل اصلی که در امکان حفظ اسفنکتر مقعدی برای بیماران مبتلا به سرطان رکتوم مؤثر هستند عبارتند از:
وجود اسفنکتر‌های سالم در مقعد
فاصله تومور از مقعد: تومورهای رکتوم به صورت شعاعی و پروگزیمال رشد می‌کنند و به ندرت به سمت دیستال گسترش می‌یابند. به عنوان مثال بیمارانی که توموری در 2 سانتیمتر بالاتر از خط دندانه‌دار (Dentate Line) دارند، برای جراحی حفظ اسفنکتر مناسب هستند.
شواهدی بر تأثیرگذاری پرتودرمانی پیش از جراحی برای درمان سرطان رکتوم وجود دارد. پرتودرمانی بلند مدت در کاهش رشد تومورها تا 40% مؤثر است. همچنین به کارگیری آن در 80% بیماران، جراحی با حفظ مقعد را امکان پذیر می‌سازد.
خوشبختانه امروزه بکارگیری روش‌های جراحی رکتوم با حفظ مقعد (Sphincter Sparing Rectal Surgical Procedures) امکان‌‌پذیر است. برخی از این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
درمان نئوادجوانت
برداشتن موضعی تومور
کیسه روده (Colon Pouch)
آناستوموز مخزن ایلئوم-مقعدی (Ileal Pouch-Anal Anastomosis)
روش اینتراسفنکتریک